x

Programi sportske rekreacije

Programi sportske rekreacije
Područje sportske rekreacije bazira se, na redovnim, sistematskim, naučno fundiranim programima, primerenim objektivnim i subjektivnim potrebama i interesima učesnika, kojima se postižu najveći zdravstveno - preventivni, socio-psihološki i drugi pozitivni efekti. Područje sportske rekreacije karakteriše se, pre svega, specifičnom strukturom programa, koji su primereni potrebama i interesima korisnika svih uzrasta, različitog nivoa sposobnosti i zdravstvenog stanja.

Sistematizacija programa sportske rekreacije
Unutar područja sportske rekreacije razvijena je široka lepeza raznovrsnih programa i propagandno - manifestacionih pokreta i akcija, koji se mogu  sistematizovati prema različitim kriterijumima, a najčešće se to čini prema sledećim: vreme, prostor, učestalost vežbanja, stepen organizovanosti i broj učesnika, odnosno:
  • Programi sportske rekreacije prema vremenu kada se provode;
  • Programi sportske rekreacije prema mestu gde se provode;
  • Programi sportske rekreacije prema učestalosti provođenja;
  • Programi sportske rekreacije prema stepenu organizovanosti i nivou upravljanja;
  • Programi sportske rekreacije prema broju učesnika;
  • Programi sportske rekreacije prema njihovoj nameni;
  • Programi sportske rekreacije prema kompleksnosti programa.

Uslovnost ove sistematizacije određena je, pre svega, činjenicom da redovnost nekog programa najčešće nije uslovljena samim programom, već naprotiv, motivacijom svakog pojedinca da se više ili manje sistematski uključuje u odabrane programe sportske rekreacije. Pored toga nesumnjivo je da učestalost nekih programa zavisi i od objektivnih uslova: klimatskih, materijalnih, prostornih, ekonomskih i dr.


Sadržaji programa sportske rekreacije
Sadržaji programa sportske rekreacije, prema karakteristikama i pogodnostima za rešavanje pojedinih zadataka, mogu se grupisati u sledećih pet grupa:
  • Sadržaji pogodni za optimizaciju funkcionalnih sposobnosti;
  • Sadržaji programa sportske rekreacije usmereni na optimizaciju lokomotornog aparata i razvijanje motoričkih sposobnosti;
  • Sadržaji sportske rekreacije koji doprinose usvajanju za rad, svakodnevni život, odbranu i zaštitu korisnih i primenjenih znanja i veština;
  • Sadržaji programa sportske rekreacije zabavno rekreativnog karaktera;
  • Fizioprofilaktičke procedure i druge nemotoričke aktivnosti.
Sadržaji ovih programa su, pored sportsko - rekreativnih aktivnosti i široka lepeza motoričkih aktivnosti, fizioprofilaktičkih sredstava i procedura, program i postupci psihološke samoregulacije (autogeni trening), odgovarajući program umetnosti, zabave, hobi i druge aktivnosti, koje su usmerene na doprinos optimizaciji psihosomatskog status, odnosno održavanje biološke i sociopsihološke ravnoteže organizma.

    style="display:block; text-align:center;"
    data-ad-layout="in-article"
    data-ad-format="fluid"
    data-ad-client="ca-pub-3680394444982515"
    data-ad-slot="6919562611">


Uticaj programa sportske rekreacije
Programi sportske rekreacije utiču na organizam i doprinose razvijanju mehanizama opšte adaptacije, usmerenog posebno na energetsko i trofičko obezbeđivanje specifičnih reakcija, tako da ne čudi da se programi sportske rekreacije sve šire i efektivnije  primenjuju u prevenciji, ublažavanju i otklanjanju različitih zdravstvenih tegoba, pre svega onih koje su neposrednija posledica hipokinetičnog sindroma, neadekvatne ishrane i prekomerne nervno - psihičke napetosti.

Dosadašnja naučna saznanja ukazuju na sledeće osnovne mehanizme zdravstveno - preventivnog delovanja programa sportske rekreacije i fizičkih veži uopšte:

Tonizirajuće delovanje programa sportske rekreacije -  ispoljava se pojačavanjem intenziteta bioloških procesa u organizmu; stimulacijom vegetativnih funkcija i regulacijom funkcija unutrašnjih organa i organskih sistema; poboljšanjem aktivnosti kardio-vaskularnog sistema; poboljšanjem raspoloženja i ispoljavanjem osećaja svežine .

Trofičko delovanje  programa sportske rekreacije - ispoljava se aktiviranjem procesa razmene materija; stimulisanjem aktivnosti krvotoka, disanja i drugih vegetativnih funkcija; usmeravanjem i pojačavanjem trofičkih procesa; poboljšanjem procesa oksidacije u organizma; pojačanjem razmene u tkivima čime se stimuliše likvidacija patoloških procesa; normalizacijom narušene razmene materija.

Kompenzatorno delovanje programa sportske rekreacije - ispoljava se u slučaju narušavanja funkcije adaptacijom sistema organa, odnosno optimizacijom njihovih regulatornih mehanizama.

U tom smislu, poseban značaj dobija primena programa sportske rekreacije selektivne (ciljane) namene.


Sistemska primena programa sportske rekeacije
Sistemska primena odgovarajućih programa sportske rekreacije i postizanje željenih zdravstveno-preventivnih i drugih vrednosti umnogome zavisi od više faktora:
  • Objektivnih uslova i mogućnosti (programa, objekata, stručnjaka, organizacija) koji se nude i koji stoje na raspolaganju građanima u pojedinim sredinama;
  • Subjektivnih faktora kojio buhvataju: stepen svesti i saznanja o opštim vrednostima sportske rekreacije; snagu i trajnost motivacije za sistematsko učešće u odabranim programima; stepen poznavanja, usvojenosti i vladanja tehnikom izvođenja pojedinih programa; sistematskog praćenja i prezentacije ostvarenih efekata pojedinih programa primenom sistema i metodologije savremene dijagnostike, prognostike i valorizacije efekata programa sportske rekreacije.
Programi sportske rekreacije opšte i selektivne namene, svojom motoričkom strukturom, obimom i intenzitetom opterećenja, treba da budu usaglašeni sa: zdravstvenim stanjem; nivoom motoričkih i funkcionalnih sposobnosti; socio - psihološkim karakteristikama; složenim formama motornih i psihičkih komponenata savremene radne aktivnosti; karakterom i dinamikom zamora; subjektivnim potrebama i interesima svakog pojedinca.

Literatura:
Teorija sportske rekreacije - Mithat Blagajac
 
Autor: Prof. dr Mithat Blagajac Objavljeno: 06.06.2014.

PROČITAJTE JOŠ