_Manipulisanje_navijacima_u_sportu_od_strane_klubova_i_politickih_struktura.jpg "Manipulisanje navijačima u sportu od strane klubova i političkih struktura")
Industrija sporta i zabave je svojevrsna manipulacija i može se odrediti kao metodičan način delovanja na masovne nagone i ukuse pomoću raznih vrsta simbola čija funkcija nije u tome da ih kultiviše nego da eksploatiše nagone i ukuse mase. U novije vreme više se ne može govoriti o sportu kao ideološko neutralnoj pojavi, naprotiv sport je postao prijemčljiv za sve vrste ideoloških i političkih isključivosti, za manipulaciju i komercijalizaciju. Sport kao aktivnost i spektakl osmišljava život većeg broja ljudi, njihov stil življenja, identitet, određene obrasce ponašanja i vrednosti. U tom smislu politika je fokusirana na ono što se događa oko sporta. U vreme političkih previranja, korupcije, monopola i ostalih pratećih pojava "tranzicije" od manipulacija u cilju sticanja lične koristi pojedinaca ili interesnih grupa nisu pošteđene ni sportske institucije, sportski savezi, sportski klubovi ali ni sportski navijači.
Sportske priredbe kao i druge javne priredbe skoro uvek poseduju neku političku pozadinu, sve je više očigledno da je politički uticaj snažno prisutan u sportu. Političke strukture svesno usmeravaju društvo pomoću vlasti. Ovaj uticaj je suštinski i u vezi je sa političkim sukobima, posrednim političkim uticajem sportska takmičenja mogu da se preobraze u neposredne političke sukobe, i obrnuto, politički sukobi mogu da se uvuku u sportska takmičenja. Sportske priredbe (događaji) kao i druge javne priredbe privlače brojnu publiku. Prisustvo publike koja podržava reprezentativnu selekciju, sportski klub, sportsku ekipu, interesnu grupu, sportiste ili pojedince, kao i njihov odnos prema takmičenju, njihovu ideologiju i uverenja ima veliki uticaj na odvijanje priredbe i konačni rezultat (ostvarenje cilja).
Publika se najčešće smatra socijalnim agregatom, gde su ličnosti povezane nekim privremenim interesom (gledanje, slušanje, predavanje, posete utakmicama, itd.). U takvom agregatu pojedinci su relativno anonimni, najčešće pasivni, jer učestvuju samo kao slušaoci ili gledaoci. Publika je podvrgnuta izvesnom redu i organizaciji koje uslovljava sam čin u kome oni žele da učestvuju, ali je ipak njena osnovna karakteristika nestruktuiranost i neorganizovanost u smislu funkcionalne ili statusne strukture. Od obične publike razlikuju se navijači kao više ili manje organizovana grupa koja ima čvršću i stalniju formu. Fenomen sportske publike (navijača) dobio je na značaju sa pojavom tako zvanog masovnog društva gde sport poprima obeležje spektakla. Većina sportskih istraživača prisustvo sportske publike (navijača) objašnjava kao ritual za odstranjivanje stalne napetosti pojedinca, koja svakim danom postaje sve veća. Kao i druge javne priredbe koje privlače brojnu publiku, sportska priredba je priznat put za oslobađanje od napetosti, za navijače ona predstavlja priredbu u kojoj se može tolerisati devijantno ponašanje, ili gde se može izrazitije manifestovati ponašanje čije se odstupanje od norme inače toleriše samo do određenog stepena.
style="display:block; text-align:center;"
data-ad-layout="in-article"
data-ad-format="fluid"
data-ad-client="ca-pub-3680394444982515"
data-ad-slot="7364782146">
Sport i politika susreću se na spektaklu kao najznačajnijem obliku izražavanja savremenog društva i kulture. Spektakl se organizuje da bi ljudi zaboravili na svoje oporo svakodnevlje, odnosno da bi se njihova masovna energija usmerila na područja neškodljiva po društveni sistem. Funkciju usmeravanja masovne društvene energije putem sporta zapazili su mnogi istraživači. Sport ljudima daje mogućnost da se "ižive" (oprobaju u životu) kao pripadnici određene grupe, lokalne zajednice, nacije, na taj način postižu se masovne psihoze, usmerava energija, a ne retko sport predstavlja značajan činilac manipulacije masama. Sve je očiglednija privlačnost sporta za politiku kao novog opijuma za narod. Nikako ne treba zaboraviti da se manipulisanjem navijačkim grupama (navijačima) koje su organizovanije, imaju čvršću i stalniju formu od ostalih učesnika (publike) sportskih, javnih manifestacija postiže kontrola širih narodnih masa. U atmosferi sportskog ili drugog spektakla gde su pojedinci (publika) relativno anonimni i neorganizovani, pojedinci veoma lako prihvataju obrazac ponašanja navijačkih grupa (navijača) koje su izmanipulisane od strane političkih struktura ili drugih interesnih grupa. Time nesvesno prihvataju unapred određen obrazac ponašanja u režiji političara i manipulatora, i bez razmišljanja prihvataju njihovu ideologiju i ideje ali i učestvuju u ostvarivanju njihovih planova i ciljeva.
Sportske strasti se prenose u područje medija, preko njih se razbuktavaju (dobijaju na značaju), a zatim postaju politički upotrebljive i instrumentalizovane. Mediji prodiru u sve sfere društva - politiku, ekonomiju, klturu, nauku, sport, svakodnevni život. Sredstva masovnih komunikacija postaju sve više informativna, mnoštvo informacija zahteva i prilagođavanje i selekciju, što omogućava i manipulaciju. Sve to dovodi do manipulacije javnim mnjenjem, njegovim gušenjem i kontrolom. Javno mnjenje se najčešće odnosi na javne poslove i na politiku zajednice u vezi sa nekom društvenom akcijom, javlja se kao otpor ili kao podrška nekoj inicijativi. Manipulatori formiraju informaciju po svojim pravilima, dajući informacijama oblik koji odgovara njihovim interesima, oni prosto "fabrikuju" javno mnjenje a sve to je uslovljeno određenim parcijalnim interesima. Često su oni u funkciji skretanje pažnje sa stvarnih i temeljnih problema (na primer sa ekonomskih i političkih pitanja na zabavu i sporta).
Manipulacija se definiše (Šušnjić, 1995) kao "smišljen sistematski i kontrolisan postupak ili skup postupaka pomoću kojih manipulator, koristeći simbolička sredstva, u za njega pogodnim psiho-socijalnim uslovima odašilje u masu preko sredstava komunikacije, određene poruke, sa namerom da utiče na uverenja, stavove i ponašanje velikog broja ljudi, tako da bi se oni i stvarima o kojima ne postoji opšta saglasnost, a za koje su životno zainteresovani, usmerili prema ubeđenju, stavovima i vrednostima manipulatora a da toga nisu svesni". Politička manipulacija navijačima uzima oblik propagande. Propagada označava širenje informacija sa namerom da se oblikuje i podstakne, pre svega, politička akcija. Propaganda predstavlja komunikaciju kao određen vid manipulacije.
Politika i usmerivači javnog mnjenja zainteresovani su za sport i često ga više zloupotrebljavaju nego što mu koriste. Za društveni sistem je najvažnije da sport vezuje pažnju masama, da stvara mehanizme za kanalisanje i usmeravanje nezadovoljstva, ne dirajući pri tom u odnose u kome se ta nezadovoljstva i sukobi javljaju. Sport je za svaku politiku između ostalog "sigurnosni ventil" koji omogućuje rasterećenje nagomilanih političkih isključivosti i agresivnih stratsi. Teoretičari društvenih sukoba smatraju da sigurnosni ventil, u obliku posebnih institucija, u ovom slučaju sporta, služe za održavanje određenog društvenog poretka.
