_kratka-istorija-evropskog-prvenstva-u-fudbalu.jpg "Kratka istorija Evropskog prvenstva u fudbalu")
Najvažniji događaj za fudbalsku Evropu , pored Lige Šampiona, je svakako takmičenje najboljih reprezentacija Starog kontinenta koje se održava svake četiri godine počev od 1960. Evropsko prvenstvo u fudbalu je prvobitno nosilo ime Kup evropskih nacija, da bi 1968. godine dobilo današnji naziv. Ovogodišnje takmicenje, koje se održava u Poljskoj i Ukrajini je 14. po redu i biće poslednje na kome će učestvovati 16 reprezentacija. Naime, naredno prvenstvo Evrope brojaće 24 učesnika.
A, sve je počelo davne 1960. godine, kada je na inicijativu sekretara Francuskog fudbalskog saveza, Henrija Delaunaja (franc.Henri Delaunay) održano prvo prvenstvo na kome su nakon kvalifikacija učestvovale samo 4 reprezentacije. Finale na Parku Prinčeva u Parizu donelo je susret sada već bivših država, Jugoslavije i Sovjetskog Saveza. Naša reprezentacija povela je golom Milana Galića, ali su Sovjeti preokrenuli rezultat i slavili sa 2:1 u produžetku ove spektakularne utakmice.
Četiri godine kasnije, Španija dobija organizaciju prvenstva na koje su se nakon eliminacionih faza kvalifikovale 4 zemlje: Španija, Mađarska, SSSR i Danska. U finalu na Santjago Bernabeu u Madridu, Španija je golom Marselinja u finišu meča "srušila" fantastične Sovjete na čelu sa legendarnim golmanom Lavom Jasinom, 2:1 za Spaniju i neopisivo slavlje povodom osvajanja titule prvaka Evrope.
Kontinentalno prvenstvo u Italiji 1968. godine donosi mnogo uzbuđenja i sa ove vremenske distance, čudnih odluka. Nakon kvalifikacija u polufinalu su se sastali Jugoslavija - Engleska i Italija - SSSR. Golom najboljeg fudbalera na ovim prostorima Dragana Džajića, Jugoslavija pobeđuje tadašnje vladajuće svetske prvake sa 1:0. Drugo polufinale između Italije i Sovjetskog Saveza donosi nesvakidašnju odluku da se, nakon 120 minuta utakmice bez pobednika, finalista dobije bacanjem novčića! "Azuri" su imali više sreće. Finale u Rimu donosi novu dramu. Nakon 120 minuta utakmice između Jugoslavije i Italije rezultat je 1:1 pa se, s obzirom na tadašnja pravila, igrao novi meč za 48 sati. Italijani su u ponovljenom finalu, sa 5 svežih igrača, savladali našu reprezentaciju sa 2:0 i osvojili krov Evrope.
Prvenstvo održano 1972. u Belgiji završeno je kako se i očekivalo, trijumfom favorizovane reprezentacije Nemačke, koja ja u finalu na stadionu "Hejsel" u Briselu prosto "zgromila" SSSR sa 3:0, a briljirao je legendarni centarfor "Elfa" Gerd Miler sa dva gola. Pored Milera, okosnicu tima činili su golman Majer, Brajtner, Hajnkes, Necer, Uli Henes i kapiten Franc Bekenbauer. Ne čudi što se ovakva ekipa "prošetala" do naslova prvaka Evrope.
Finalni turnir u Jugoslaviji 1976. godine donosi iznenađenje za celu fudbalsku javnost jer pobeđuje Čehoslovačka, koja je prvo u polufinalu "šokirala" Holađane sa Krojfom na čelu, a zatim u spektakularnom finalu u Beogradu, pobedila SR Nemačku nakon boljeg izvođenja penala. Naša reprezentacija je zauzela četvrto mesto.
Šampionat koji je organizovala Italija 1980.godine okupio je prvi put 8 reprezentacija na završnom turniru. Domaćin je ispao u polufinalu od autsajdera Belgije, koja je došla do finala sa dva postignuta gola. Reprezentacija SR Nemačke se domogla velikog finala pobedom nad Čehoslovačkom, da bi u njemu golovima Hrubesa savladala Belgiju sa 2:1 i drugi put postala prvak Evrope.
Završna smotra najboljih reprezentacija Starog kontinenta 1984. godine održana je u Francuskoj. Domaćini su maksimalno iskoristili tu činjenicu i predvođeni Platinijem stigli do titule. "Trikolori" pobeđuju u polufinalu moćni Portugal, a zatim na Parku Prinčeva u Parizu ruše Španiju sa 2:0 i na svom tlu slave veliki uspeh.
Holandska reprezentacija predvođena Gulitom, Rajkardom i Van Bastenom zadivila je fudbalsku Evropu na šampionatu u Nemačkoj 1988. godine.Holanđani su dominirali čitavim turnirom, a u finalu su bez većih problema savladali Sovjetski Savez sa 2:0,a Van Basten je u toj utakmici postigao jedan od najlepših golova u istoriji fudbala.
Švedska je bila domaćin prvenstva 1992. godine, koje će ostati upamćeno po izbacivanju reprezentacije Jugoslavije sa završnog turnira zbog sankcija UN. Umesto naše reprezentacije zaigrala je Danska i čudnom igrom sudbine osvojila titulu prvaka Evrope, savladavši u finalu Nemačku sa 2:0, napravivši tako čudo koje ni najbolji fudbalski poznavaoci nisu očekivali.
Šampionat u kolevci fudbala, Engleskoj održan je 1996. godine. Prvi put je učestvovalo 16 reprezentacija, a uvedeno je i pravilo "zlatnog gola". Nemačka je nakon velike drame u polufinalu izbacila domaćina na penale, a zatim "zlatnim golom" Birofa na Vembliju, osvojila prvenstvo pobedom nad Češkom od 2:1.
Belgija i Holandija su zajedničkim snagama organizovali sledeće izdanje Eura 2000.godine.Tadašnji svetski prvak Francuska predvođena Zidanom uspela je da opravda ulogu favorita. Nakon pobede nad Portugalom u polufinalu "zlatnim golom" Zidana, usledilo je još jedno nezaboravno finale na stadionu De Kujp u Roterdamu, a protivnik - Italija. "Azuri" su vodili do zaustavnog vremena, da bi Viltor poravnao, a Trezege "zlatnim golom" u produžetku doneo "Galskim petlovima" drugu evropsku krunu.
Portugal je dočekao najbolje evropske selekcije 2004. godine. Od samog starta prvenstva iznenađenja su smenjivala jedna druga da bi se u polufinalu našle sledeće reprezentacije: Češka, Grčka, Holandija i domaćin Portugal. Grci su sa defanzivnom postavkom trenera Ota Rehagela stigli do polufinala u kojem su još jednim "minimalcem" u produzetku pobedili Česku. S obzirom da je Portugal savladao Holanđane u drugom polufinalu, smatralo se da će pehar ipak ostati u Lisabonu. Međutim, uporni Grci nisu tako mislili i golom Haristeasa prvo su "utišali" prepuni stadion "La Lus", a zatim uspeli da sačuvaju prednost i naprave jednu od najvećih senzacija u sportu uopšte.
Poslednje Evropsko prvenstvo do sad odigrano je u Austriji i Švajcarskoj 2008. godine, a prvak je postala reprezentacija Španije. "Crvena furija" je u dominantnom stilu stigla do finala, gde je za protivnika imala Nemačku. Na stadionu Ernst Hapel u Beču Nemcima je "presudio" Fernando Tores za minimalnu pobedu čime su Španci stigli do druge titule prvaka Evrope u svojoj istoriji.
Da li će Španija odbraniti naslov ili će Stari kontinent dobiti novog vladara saznaćemo 1. jula,za kada je zakazano finale Evropskog prvenstva u fudbalu na Olimpijskom stadionu u Kijevu. Do tada, ostaje nam da uživamo u dobrom fudbalu.
