Savremeni sport nije imao i još uvek nema utvđenu filozofiju i teoriju. Još je Sokrat govorio da je pitanje važnije od odgovora, prema tome samo isticanje pitanja o filozofiji i teoriji sporta predstavlja veliko pitanje. Sport predstavlja specifičan oblik postojanja i života sportiste. Pomoću osnovnih oblika sportskog postojanja, treniranja i takmičenja, sportista je ujedno i sportski stvaralac.
Savremena teorija sporta podrazumeva nekoliko aktuelnih kategorija na osnovu kojih se utvrđuju klase sportskih dostignuća i to:
Kategorija uzrasta
U svim sportovima utvrđene su kategorije uzrasta sportskog dostignuća prema uzrastu, za mlade kategorije (pionirska, juniorska, kadetska), za seniore i veterane. Ove kategorije podrazumevaju uvažavanje razlike koje su uslovljene prirodnim faktorima, od kojih treba posebno istaći razlike u godinama i razlike u polovima (muško - ženske).
Kategorija unutar sportova
Svaki sport je određen prema nivoima sportskog dostignuća. Integrativni procesi u sportu nastoje da bar po kategorijama ujednače vrednosti sportskih dostignuća.
Institucionalne kategorije
Ekipe i sportisti su reprezenti države, kluba, škole ili drugih oblika socijalne zajednice, oni su pravi simboli jedne države i nacije, sa kim se svi indetifikuju (u slucaju dobrih sportskih rezultata), na taj način sportska dostignuća su i institucionalna.
Kategorije rase, vere nacija
Neki sportovi pripadaju samo pripadnicima jedne vere nacije ili rase.
Sport za osobe sa specijalnim potrebama
Danas se sve više priča i radi na sportu za ovu kategoriju ljudi. Sportski radnici dosta toga su uradili na promoći i popularizaciji ove kategorije ljudi u sportu ili bolje rečeno na njihovoj socijalizaciji putem sporta.
Sportska dostignuća se stvaraju u uslovima u kojima deluju prirodni i društveni faktori u specifičnom sportskom okruženju. S obzirom na to da je uticaj faktora karakterističan u određenoj društvenoj zajednici, on se mora valorizovati kada se sportska dela kategorišu pomoću bilo kog kriterijuma. Okruženje za stvaranje sportskog dela i njegov uticaj se može definisati kao poseban objedinjavajući faktor, faktor specifične povezanosti prirodnih i socijalnih elementa.
